Berging vliegtuigwrak in Veessen

Op 30 januari 1944 is een éénpersoons jachtvliegtuig Messerschmitt BF 109 neergestort in/nabij de Hank in Veessen. Een deel van het vliegtuig is in 1951 door een opkoper geruimd. Maar de landelijke Studiegroep Luchtoorlog 1940-1945 (SGLO) verwacht dat tenminste het motorblok met toebehoren nog op de locatie aanwezig is en vermoedelijk ook de stoffelijke resten van de piloot.

In 2020 is door de Explosieven Opruimingsdienst (EOD) een handmatige detectie uitgevoerd die de bevindingen van de SGLO over het vliegtuigwrak steunen. In 2024 heeft een dieptedetectie plaatsgevonden die dit beeld bevestigd. 

De berging van een vliegtuigwrak is een ingewikkelde operatie waarbij verschillende betrokkenen stap voor stap hun werkzaamheden uitvoeren. Daarom duurt het ook zo lang. De uitvoering van de bergingen zelf valt onder de Stafofficier Vliegtuigberging (SOVB) van het Commando Luchtstrijdkrachten. De Bergings- en Identificatiedienst van het Commando Landstrijdkrachten (BID-KL) voert de identificatie uit van eventuele gevonden stoffelijke resten en de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EODD) ruimt mogelijke explosieven. De gemeente is verantwoordelijk voor de openbare ruimte locatie en communicatie voor en na de berging.

De bergingslocatie bevindt zich in Veessen aan de oever van de Hank op terrein van Staatsbosbeheer. Ook Rijkswaterstaat is in deze uiterwaarden partij. Het betreft hier een Natura 2000 gebied en dat vraagt om een zorgvuldige afweging van het te gebruiken materieel. Zoals voor veel inwoners bekend, is er in de omgeving van de bergingslocatie ook een beverburcht. Daarom hebben we al in een vroegtijdig stadium de Landelijke Zoogdieren Vereniging benaderd die ons in contact heeft gebracht met twee ecologen die meedenken maar ook voorwaarden stellen aan het bergingsproces en de wijze waarop de bergingslocatie wordt benaderd.

Er zijn al voorbereidende werkzaamheden geweest die duidelijk zichtbaar zijn, zoals het inpakken van de knotwilgen aan de zijde van de IJsseldijk. Het dijklichaam is van Waterschap Vallei en Veluwe.

We willen voorkomen dat vogels zich gaan nestelen in de wilgen aan de dijkzijde ter hoogte van het brughoofd dat geplaatst gaat worden. Het gaat om 4 wilgen westelijk en 5 wilgen oostelijk. De ecologen hebben geconstateerd dat er in de omgeving voldoende andere mogelijkheden zijn voor het bouwen van nesten. De beste optie was het inpakken van de betreffende wilgen. De ecologen hebben hiervoor veldonderzoek gedaan. De wilgen zijn gecontroleerd en er zijn geen nesten aangetroffen. Tijdens het veldonderzoek zijn ook geen aan- en afvliegende vogels op deze wilgen waargenomen. Daarom zijn de betreffende wilgen vandaag ingepakt. Dit doet de wilgen geen kwaad, maar voorkomt nestvorming tijdens de broedperiode.

Afhankelijk van broedende vogels in het gebied mogen de werkzaamheden vanaf 15 juli starten. Het kan dus later beginnen.

Omdat de bergingslocatie vanaf de IJsseldijk wordt benaderd, zal dit ook verkeersoverlast en zelfs een tijdelijke afsluiting van een deel van de IJsseldijk tot gevolg hebben. Wilt u hierover meer weten? Bekijk ook het verkeersplan.

De daadwerkelijke berging start op maandag 15 september. Er zijn hiervoor drie weken gepland.

De werkzaamheden moeten vóór 1 november, waarin het risico op hoog water toeneemt, zijn afgerond.

Op dinsdag 23 september is er een bezoekersmiddag van 15.00 tot 17.00 uur. Deze middag ben je welkom om een kijkje te nemen in het gebied. Er wordt gewerkt met een tijdslot, omdat de ruimte beperkt is. En vol is vol.

Aanmelden is mogelijk vanaf maandag 25 augustus. De uiterste aanmelddatum is 16 september.