Asielzoekers

Een asielzoeker is iemand die zijn land van herkomst verlaten heeft (bijvoorbeeld vanwege oorlog) en bescherming vraagt in een ander land.

De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) bepaalt tijdens de asielprocedure of een asielzoeker een verblijfsvergunning krijgt. Zolang deze procedure loopt, hebben asielzoekers het recht om in Nederland te verblijven. Een asielzoeker wordt opgevangen in een Asielzoekerscentrum (AZC).

Huidige situatie

Op dit moment vangt de gemeente Heerde geen asielzoekers op. Onder de Spreidingswet, die momenteel nog geldig is, moet Heerde per 1 juli 2025 echter 116 opvangplaatsen bieden.

Plannen

Om aan de opdracht te voldoen werkt de gemeente in eerste instantie aan een korte-termijn oplossing, en wordt ook gekeken naar een lange-termijn oplossing.

Korte termijn

Bij de opvang van Oekraïense vluchtelingen zoekt de gemeente Heerde voor de korte termijn een uitwisseling met de gemeente Zutphen. Door extra in te zetten op de opvang van Oekraïners, en daarbij (een deel van) de Zutphense opgave over te nemen, kan Zutphen de opgave van de gemeente Heerde voor de opvang van asielzoekers overnemen. Op korte termijn gaat de gemeente Heerde dus geen asielzoekers opvangen. Een dergelijke uitruil is mogelijk binnen de Spreidingswet.

Door de uitruil kunnen beide groepen efficiënter worden opgevangen en kan de gemeente Heerde inzetten op de groep waarmee in de afgelopen jaren al veel ervaring is opgedaan. Om dit te kunnen doen, moet de opvangcapaciteit van locatie Groot Stokkert begin 2025 worden uitgebreid met zo’n 50 plaatsen.

Tijdelijke crisisnoodopvang

De gemeente Heerde gaat tijdelijk een locatie voor noodopvang voor asielzoekers inrichten aan de Dreefseweg 2 in Wapenveld. De noodopvang is bedoeld voor nachtopvang wanneer het aanmeldcentrum in Ter Apel te vol zit. Op de locatie komen 75 slaapplekken. De locatie zal open zijn van 1 januari tot 1 april 2025. 
De noodopvang is alleen bedoeld voor overnachten: ’s avonds worden asielzoekers gebracht en ’s ochtends gaan ze weer naar Ter Apel. De noodopvang zal ook niet elke nacht worden gebruikt, maar alleen op de dagen dat Ter Apel te vol zit. Maar elke keer dat hier mensen overnachten zorgt er wel voor dat mensen niet buiten of op stoelen hoeven te slapen.
De druk op het aanmeldcentrum in Ter Apel blijft hoog. Om de situatie daar te ontlasten, hebben de Gelderse gemeenten in de Stedendriehoek afgesproken om per toerbeurt tijdelijke noodopvang te bieden en zo humane opvang te garanderen voor het aanmeldcentrum Ter Apel. Na Zutphen en Apeldoorn zal Heerde de 3e gemeente zijn die deze opvang op zich neemt.

Lange termijn

Voor de langere termijn wil de gemeente Heerde met de gemeente Epe een verkenning starten voor het openen van een volwaardig asielzoekerscentrum (met minimaal 300 plekken). Bij zo’n volwaardig AZC neemt het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers) alle (zorg)taken volledig over van de gemeente. Om hier eventueel toe te komen wordt onder meer onderzocht wat mogelijke locaties zijn en wat de draagkracht is onder inwoners van beide gemeenten.