De egel en het blauwtje
Adoptie zorgt voor bescherming en leefruimte
Zoals u misschien weet heeft de gemeente Heerde, in samenwerking met de groene vrijwilligersorganisaties, de egel en het blauwtje (vlinderfamilie) geadopteerd. Een adoptiesoort is een plant- of diersoort die karakteristiek is voor de streek, maar ook een steuntje in de rug kan gebruiken. Het resultaat is een actieplan om het leefgebied van de adoptiesoort te verbeteren. Een adoptiesoort geeft een gezicht aan biodiversiteit, stimuleert maatschappelijke betrokkenheid van inwoners en anderen en vergroot kennis voor iedereen. De adoptiesoort profiteert, maar andere soorten natuurlijk ook!
Met de egel en het blauwtje hebben we twee prachtige ambassadeurs voor de biodiversiteit in de gemeente Heerde.
Een blauwtje lopen
Vanaf eind april heeft u in het buitengebied kans om het icarusblauwtje tegen te komen, het meest algemene blauwtje in Nederland. Toch is ook deze soort wel kritisch op zijn leefgebied: er moet wel sprake zijn van kruidenrijk grasland of kruidenrijke ruigtes. Het mooie is dat het icarusblauwtje gebruik maakt van kruidenrijke stroken langs bermen en sloten om van het ene gebied naar het andere te trekken. Dat geeft ook agrariërs een kans om wat voor dit blauwtje te doen. Door bijvoorbeeld stroken langs watergangen niet te bemesten ontstaat hier al snel een grotere kruidendichtheid. Ook kan een agrariër langs zijn maïsland stroken aanleggen met eenjarige kruiden, bijvoorbeeld met kleine klaver, rolklaver en hopklaver. Die stroken worden dan door het icarusblauwtje gebruikt als verbinding.
Hoe herken je een icarusblauwtje?
De bovenkant van de vleugels is bij het mannetje blauw en bij het vrouwtje bruin. Sommige vrouwtjes hebben een sterke blauwe bestuiving, maar er komen ook zuiver bruine vrouwtjes voor. De franje rond de vleugels is zuiver wit. Kijk voor meer informatie op de website van de Vlinderstichting:
Maak van je tuin een egelparadijs
Waarom heeft ook de egel een steuntje in de rug nodig? Het aantal egels daalt de laatste jaren, zowel op het platteland als in een stedelijke omgeving. We denken door sterfte in het verkeer, voedselgebrek en het ontbreken van een geschikt leefgebied. Wat we zeker weten is dat de egel van tuinen houdt, en dat daar heel wat kansen liggen om de egel te helpen.
In het voorjaar (maart/april) ontwaken egels uit hun winterslaap, ze gaan meteen op zoek naar voedsel om te bekomen van een periode waarin ze niets gegeten hebben. In de nazomer en het najaar moeten egels veel eten om genoeg reserves op te bouwen voor de winterslaap. Eind oktober of november, wanneer ze niet genoeg voedsel meer vinden, gaan de egels in winterslaap. Egels zijn nachtdieren die actief worden bij schemering, overdag houden ze zich schuil op donkere, beschutte plaatsen.
De groene tuin als schuilplaats of veilige verbinding
Op het platteland of in natuurgebieden zijn egels vaak een makkelijk doelwit voor roofdieren zoals dassen of vossen. Daarom zoeken ze veiligere plaatsen op zoals tuinen. Op deze plekken kunnen ze voedsel en schuilplaatsen vinden. Daarnaast worden ze gebruikt als veilige verbinding tussen verschillende gebieden. De egel kan in de nacht grote afstanden afleggen op zoek naar voedsel (gemiddeld twee kilometer). Hierbij komt de egel verschillende obstakels tegen zoals schuttingen of openbare wegen.
Naast dat de egel een leuk gezelschap is, is de egel goed voor het natuurlijk evenwicht van uw tuin. Ze zijn namelijk natuurlijke bestrijders van schadelijke beesten als rupsen, slakken en maden. Doordat veel tuinen vaak hermetisch afgesloten zijn door hekken of muurtjes, wordt de habitat van de egel wel erg klein. Help de egels in uw buurt en maak uw tuin egelvriendelijk.
Tuintips voor de egel
- Egels hebben behoefte aan een tuin met een variatie aan elementen. Zorg voor verstopplekken. Creëer ruige hoekjes in uw tuin; maai sommige stukjes niet, of zelden.
- Voorkom sterfte door rondslingerende materialen, zoals kippengaas, netten en afsluitdraad.
- Plant inheemse bloemen, struiken en bomen.
- Vervang de omheining of hek door een haag.
- Zorg voor een drinkplaats. Let hierbij op dat de egels uit de vijver, of plas kunnen komen door een egeltrapje te maken. Egels kunnen goed zwemmen, maar verdrinken in vijvers met steile randen.
- Zorg voor een goed (winter)verblijf. Laat bijvoorbeeld tuinafval zoals bladeren, takken in uw tuin liggen. Ook vogels profiteren hiervan.
- Laat uw egel ongestoord slapen gedurende de wintermaanden.
- Plaats of maak een egelhuis. Kijk voor een handleiding op Maak je tuin egelproof
- Maak (kleine) openingen in de omheining of muur zodat de egel zich van tuin naar tuin kan verplaatsen.
- Ga met de buren aan de slag om van de straat een egelstraat te maken!
Wilt u meer informatie?
Kijk dan op de volgende websites:
Doe mee met de egeltelling!
Help ons met het inventariseren van de egels in Heerde. Ziet u een egel, meld deze via www.heerde.nl/egeltelling.
Alle egelmeldingen worden in kaart gebracht. Die informatie wordt gebruikt binnen de verdere uitwerking van het actieplan.